Novel Food หนึ่งในเทรนด์สุขภาพที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของกระแสสังคม ที่กำลังขับเคลื่อนไปในทิศทางสายรักสุขภาพ ซึ่งผู้คนทั่วโลกกำลังให้ความสนใจ ไม่ว่าจะเป็นในไทย หรือทวีปยุโรปเอง เนื่องจากในปัจจุบันการดำเนินการใด ๆ มักคำนึงถึงความยั่งยืนและความเป็นอยู่ของทุกสิ่งบนโลกที่ต้องอยู่ร่วมกับมนุษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสัตว์ชนิดต่าง ๆ ที่จะต้องกลายมาเป็นอาหารของเรา ทำให้หลายคนหันมาเลือกรับประทานอาหารทางเลือกแทน อาหารที่มีส่วนประกอบหรือทำมาจากพืชจึงได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เพราะเชื่อว่าอาหารที่ดีต่อสุขภาพจะเป็นทางออกของความยั่งยืนที่ดีที่สุด
ชวนไปทำความรู้จัก Novel Food ให้ลึกมากขึ้น พร้อมส่องที่มาที่ไปก่อนกลายมาเป็นเทรนด์สะเทือนโลก
ประชากรโลกในหลายประเทศหันมาใช้พืชเป็นส่วนประกอบหลักในการทำอาหารกันมากขึ้น อาจเป็นรูปแบบที่ผสมผสานไปกับเนื้อสัตว์ อย่างเบอร์เกอร์ที่ทำจากแมลง หรือเป็นการใช้เพื่อทดแทนเนื้อสัตว์ทั้งหมด เช่น ใบโสม หรือสารสกัดใบผักบุ้ง นั่นหมายความว่านี่จะเป็นสัญญาณที่ดีของนวัตกรรมใหม่ ๆ ที่เข้ามามีส่วนในภาคธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอาหารมากขึ้นด้วย
Novel Food มีชื่อเรียกเป็นภาษาไทยว่า “อาหารใหม่” เป็นนวัตกรรมที่กำลังมาแรงและได้รับการยอมรับแพร่หลายในสังคมโลก โดยเฉพาะในสหภาพยุโรปที่มีการปรับตัวและปรับปรุงกฎระเบียบต่าง ๆ ให้สอดคล้องกับการวิจัยและพัฒนาทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอาหาร เพื่อเป็นการเปิดทางให้ภาคธุรกิจคิดค้นสินค้าและผลิตภัณฑ์ ที่มีความแปลกใหม่และสร้างความหลากหลายในตลาดได้มากกว่าเก่า
ยิ่งในช่วงเวลาไม่กี่ปีที่ผ่าน มีผลิตภัณฑ์เกิดใหม่ที่น่าสนใจผลิตออกมาให้ได้เห็นกันเป็นจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็น หนอนอบแห้ง ที่ใช้สำหรับการทำขนมปัง บิสกิต พาสต้า หรือ ซีเรียล รวมถึงการเพาะเลี้ยงเซลล์แอปเปิ้ล และโปรตีนจากถั่วเขียว ผลิตภัณฑ์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดก็จะเป็นประเภทของเห็ดรา สาหร่าย หรืออาหารที่มีเชื้อจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์เป็นส่วนประกอบ
นอกจากนี้ยังมีอาหารที่มีโครงสร้างโมเลกุลใหม่ในรูปแบบอื่น ๆ ที่น่าสนใจอีกด้วย เช่น ผงเห็ดที่เสริมด้วยวิตามิน D2 และผลไม้จากแอฟริกาตะวันตก ที่สามารถเปลี่ยนรสเปรี้ยวให้เป็นหวาน เรียกกันว่า Dried miracle berries หรือมิราเคิลเบอร์รี่อบแห้ง ทั้งยังมีสารสกัดจากพืชที่ใช้ในการแพทย์ เป็นทางเลือกให้ได้ตื่นตาตื่นใจกันอีกด้วย
แน่นอนว่าผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการตรวจสอบแล้วว่าไม่ปลอดภัยต่อสุขภาพ ก็จะถูกปฏิเสธคำขอในทันที เมื่อคุณภาพและมาตรฐานนั้นไม่ถึงเกณฑ์ ที่ทางสหภาพยุโรปกำหนด ดังนั้น สำหรับผู้ประกอบการที่มีความต้องการที่จะพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ เพื่อวางจำหน่ายในสหภาพยุโรป จะต้องขึ้นทะเบียนบัญชีรายชื่อ Novel Food กับ EC (คณะกรรมาธิการยุโรป) ก่อน โดยจำเป็นต้องเตรียมเอกสารให้ถูกต้องและครบถ้วน ดังนี้
- ชื่อ และที่อยู่ของผู้สมัคร
- ชื่อ และคำอธิบายของผลิตภัณฑ์อาหารใหม่
- คำอธิบายวิธีการผลิต
- ส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์อาหารชนิดใหม่
- หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ผลิตภัณฑ์อาหารใหม่ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้บริโภค
- คำแนะนำสำหรับการบริโภคผลิตภัณฑ์และติดฉลากผลิตภัณฑ์เฉพาะให้ชัดเจน ซึ่งจะไม่ทำให้ผู้บริโภคเกิดความเข้าใจผิด
ตามกระแสผลิตภัณฑ์อาหารรูปแบบใหม่ในไทย นวัตกรรมที่น่าสนใจ พลาดไม่ได้ต้องเรียนรู้และศึกษาให้ดี
เมื่อสหภาพยุโรปและทั่วโลกกำลังตื่นตัวกับนวัตกรรมอาหาร ที่กำลังพัฒนาและเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ ก็นับว่าเป็นโอกาสที่ดีที่ผู้ประกอบการในไทยจะได้วิจัย พัฒนา และนำเสนอผลิตภัณฑ์ใหม่ ที่คิดค้นโดยใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วย เพื่อให้ได้มาซึ่งผลิตภัณฑ์ที่มีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว แตกต่างจากผลิตภัณฑ์ทั่วไป ส่งผลให้เกิดความได้เปรียบทางธุรกิจ และยังช่วยสร้างลู่ทางเข้าสู่ตลาดในต่างประเทศได้ง่ายขึ้นด้วย
ตัวอย่างที่หาได้ง่ายและพบได้ใกล้ตัวในไทยจะเป็นอะไรไปไม่ได้นอกจากแมลง, รถด่วน (หนอน), ตั๊กแตน และจิ้งหรีด ซึ่งมีการพิสูจน์ออกมาแล้วว่า มีประโยชน์ในหลากหลายด้าน แถมยังมีโปรตีนสูงเทียบหรือใกล้เคียงกับโปรตีนจากไข่ไก่ 1 ฟอง หรือ เนื้อสัตว์ 100 กรัม ทั้งนี้ยังมีในส่วนของเค้กจากแป้งข้าวเจ้า, น้ำพริกกะปิผง, ส้มตำอบแห้ง และอื่น ๆ อีกเพียบ
แนะนำการแยกอาหารที่ไม่เข้าข่ายเป็น Novel Food เพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภคอาหารทางเลือก
Novel Food เป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่หมายถึง อาหาร ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยายังไม่เคยอนุญาต และอาหารที่มีคุณภาพหรือมาตรฐานแตกต่างจากที่เคยได้รับอนุญาตแล้ว โดยต้องมีการประเมินความปลอดภัยตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด
ดังนั้น จึงไม่รวมวัตถุเจือปนอาหาร, วัตถุแต่งกลิ่นรสอาหาร และอาหารที่ได้จากเทคนิคการดัดแปลงพันธุกรรม โดยการคัดเลือกและอนุมัติให้มีการจำหน่ายอาหารประเภทนี้ ก็ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขด้านความปลอดภัยของแต่ละประเทศด้วย
Novel Food กับความยั่งยืน ความสัมพันธ์ที่ควรให้ความสนใจ ดีต่อใจ และดีต่อโลกในอนาคต
Novel Food มีความเกี่ยวข้องกับมิติด้านความยั่งยืนโดยตรง จะยกตัวอย่างให้เห็นได้ชัดจากการบริโภคแมลงทดแทนโปรตีนในรูปแบบปกติ เพราะสังคมโลกนั้นมองว่า การทำปศุสัตว์นำมาซึ่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมมากมาย แถมแมลงยังสามารถเพาะเลี้ยงได้ง่าย ต้นทุนต่ำ แถมยังสร้างผลเสียให้กับสิ่งแวดล้อมน้อยกว่า ทั้งยังให้ประโยชน์ได้มากกว่าด้วย เช่นเดียวกับอาหารจากพืช ที่สามารถผลิตได้ในคราวละมาก ๆ ช่วยต่อยอดโอกาสในหลาย ๆ ด้าน
ติดตามเรื่องราวเกี่ยวกับอาหารอื่น ๆ เพิ่มเติมได้ที่ Foodspace.life
