อาการท้องเสีย เป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนและทุกช่วงเวลา ยิ่งเป็นช่วงหน้าร้อนยิ่งสามารถเกิดขึ้นได้ง่ายกว่าช่วงเวลาอื่น จึงจำเป็นต้องระมัดระวังเรื่องอาหารการกินเป็นอย่างมาก แต่ในความจริงแล้ว ไม่ว่าช่วงไหนของปีก็ควรที่จะต้องดูแลตัวเองให้ดีเพื่อป้องกันการท้องเสีย หรือเมื่อเกิดขึ้นแล้วจะได้ช่วยให้ร่างกายสามารถฟื้นตัวขึ้นได้โดยเร็ว
การเลือกทานอาหารเป็นสิ่งสำคัญที่ควรใส่ใจ เพียงแค่เลือกอาหารให้ถูก โดยควรจะรู้ว่าอาหารประเภทใดควรหลีกเลี่ยง และอาหารชนิดไหนควรทาน ในบทความนี้ Foodspace จะพาทุกคนไปส่องสาเหตุของการเกิดอาการท้องเสีย พร้อมแนะนำความรู้ในการเลือกทานอาหารให้แบบเน้น ๆ จะเป็นอย่างไร ไปติดตามพร้อมกันได้เลย
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
ส่องที่มาของอาการท้องเสีย เกิดจากสาเหตุอะไร? สังเกตอย่างไร? เรียนรู้ไว้เพื่อหาแนวทางให้อาการทุเลา
อาการท้องเสีย มีสาเหตุมากระบวนการทำงานของร่างกาย ที่พยายามขับเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบคทีเรียออกไป แต่นอกจากนี้ก็ยังมีอีกสาเหตุที่เป็นตัวกระตุ้น ทำให้ร่างกายอ่อนไหวและสามารถเกิดอาการดังกล่าวได้ง่ายนั่นคือ การรับประทานอาหารบางอย่างเข้าไป หรืออาจเป็นเพราะขั้นตอนในการทำอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ รวมถึงอาหารที่หมดอายุก็เป็นได้ เมื่อถูกนำเข้าสู่ร่างกายทำให้ระบบทางเดินอาหารระคายเคือง โดยอาการที่เกิดในแต่ละบุคคลก็แตกต่างกันออกไป แต่อาการหลัก ๆ ก็จะคล้ายคลึงกันนั่นเอง
เพื่อให้เข้าใจได้ง่าย ก่อนอื่นต้องแบ่งประเภทของอาการออกเป็น 2 ลักษณะ ได้แก่ อาการท้องร่วง หรือท้องเสียทั่วไป เรียกกันอีกอย่างว่า ท้องเสียระยะแรกเริ่ม อาการจะแสดงออกมาในลักษณะของการถ่ายอุจจาระเหลว เป็นมูก หรือเป็นน้ำ โดยมีความถี่ติดต่อกัน 3 ครั้งในวันเดียว อาจมีอาการปวดท้องบิด ท้องอืด และคลื่นไส้ร่วมด้วย
ส่วนอีกแบบจะเป็นการท้องเสียฉับพลันหรืออุจจาระร่วงเฉียบพลัน ลักษณะอาการจะเป็นการถ่ายเหลวเป็นน้ำในปริมาณมาก ความถี่สูงกว่า 10-20 ครั้งในหนึ่งวัน ถ่ายเป็นมูก ในบางคนอาจเป็นมูกที่มีเลือดปน มีกลิ่นเหม็นกว่าปกติ ทำให้ร่างกายอ่อนเพลียจากการขาดน้ำ และอาจมีไข้สูงเกิน 38 องศาเซลเซียส แนะนำให้พบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างถูกต้อง และเพื่อป้องกันอาการรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิต
แต่ในความจริงแล้ว ไม่ว่าจะมีอาการในระยะใด ก็ไม่ควรปล่อยไว้ให้อาการหนักก่อนจึงจะไปพบแพทย์ เพียงสังเกตตัวเองหลังเกิดอาการท้องเสียติดต่อกันหลายครั้งยาวนาน โดยที่ไม่ได้ทำอะไรเลย ร่างกายอาจขาดน้ำและเกลือแร่ในปริมาณมาก และนี่คือสาเหตุของภาวะช็อกที่อาจเกิดขึ้นได้ทันที ไม่แต่เพียงเท่านี้ การได้รับเชื้อไวรัสและแบคทีเรียบางชนิด อาจทำให้ร่างกายอ่อนเพลีย มีไข้ หรือบางกรณีก็สามารถเป็นลมได้เช่นกัน จึงไม่ควรละเลยที่จะประเมินอาการตั้งแต่เริ่มต้น
นอกจากนี้ยังมีอาการที่เรียกว่า “ท้องเสียผิดปกติ” ซึ่งร่างกายจะส่งสัญญาณเตือนเมื่อมีการอุจจาระเหลว หรือถ่ายออกเป็นน้ำต่อเนื่องมากกว่า 3 ครั้งต่อวัน ในบางคนจะมีอาการปวดท้องเกร็งและรุนแรงกว่าปกติ มีไข้อ่อน ๆ จนทำให้รู้สึกเพลีย อาการตามปกติทั่วไปจะหายไปภายใน 1-2 วัน แต่หากผ่านไปนานเกินกว่า 3 วันแล้วยังไม่ทุเลาก็ควรพบแพทย์ทันที เพราะอาจมีอาการของโรคอื่นที่มากกว่าท้องเสีย จึงจำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยที่ถูกต้อง และได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี มิเช่นนั้นอาจเป็นอันตรายได้
อาหารระคายเคืองกระเพาะ ตัวการของอาการท้องเสียที่ควรหลีกเลี่ยง ป้องกันอาการทรุดหนัก
อาหารบางชนิดอาจทำให้ระบบทางเดินอาหารระคายเคืองจนท้องเสียได้ เนื่องจากอาหารเหล่านั้นอาจจะออกฤทธิ์เป็นยาระบาย หรือร่างกายของบางคนอาจเกิดอาการแพ้อาหารบางชนิด ในหัวข้อนี้เราได้ทำการรวบรวมเอาอาหารที่ควรเลี่ยงเมื่อเกิดอาการท้องเสีย ซึ่งจะมีอะไรที่ห้ามทานบ้าง ไปดูกันเลย
- ผลิตภัณฑ์จากนม : หมายรวมถึงนม ชีส และไอศกรีม เนื่องจากในผลิตภัณฑ์เหล่าประกอบไปด้วยแลคโตส ซึ่งในบางครั้งอาจเกิดภาวะที่ร่างกายไม่สามารถย่อยได้ ทำให้เกิดอาการปวดท้องเกร็ง มีแก๊สในกระเพาะ คลื่นไส้ ท้องเสียหรือท้องอืด
- พริก : สารแคปไซซินในพริกบางชนิดเป็นตัวการที่ทำให้ท้องเสียได้บ่อย โดยจะไม่แสดงอาการในทันที แต่ต้องใช้เวลาหลายชั่วโมง ทำให้เกิดการระคายเคืองในกระเพาะอาหารและเยื่อบุลำไส้ โดยจะเข้าไปเร่งการเคลื่อนที่ของลำไส้
- คาเฟอีน : มีฤทธิ์เป็นยาระบาย หากดื่มในปริมาณมากก็อาจทำให้ถ่ายเหลวจนนำไปสู่การท้องร่วงได้ เครื่องดื่มคาเฟอีนในที่นี้ ไม่ได้มีเพียงกาแฟเท่านั้น แต่ยังมีชาดำ โคล่า ช็อกโกแลต เครื่องดื่มชูกำลัง และอื่น ๆ อีกเพียบ
- ไขมันอิ่มตัว : จะอยู่ในอาหารประเภทที่มีไขมันสูง ไม่ว่าจะเป็นเมนูทอดหรืออาหารมัน ๆ ที่ต้องใช้เวลาในการย่อยนาน ทำให้เยื่อบุทางเดินอาหารระคายเคือง และอาจท้องเสียได้
- สารให้ความหวานเทียม : เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า “สารทดแทนน้ำตาล” ในปัจจุบันที่เทคโนโลยีการผลิตอาหารก้าวหน้า จึงพบได้ในอาหารหลากหลายประเภท สารเหล่านี้จะถูกย่อยสลายช้ากว่าการย่อยน้ำตาลปกติ เมื่อเคลื่อนผ่านทางเดินอาหารในสภาพคงเดิม ทำให้เกิดการระคายเคืองได้เช่นเดียวกัน
แนะนำอาหารควรทานเมื่อเกิดอาการท้องเสีย กินอะไรถึงจะดี วันนี้มีคำตอบ หาทานง่ายตามร้านค้าทั่วไป
เมื่อได้รู้ประเภทอาหารที่ควรหลีกเลี่ยงไปแล้ว คำถามยอดฮิตต่อมาคือ ท้องเสียต้องกินอะไร สำหรับคนที่มีอาการท้องเสียมาแล้ว ควรเลือกรับประทานอาหารประเภทที่ย่อยง่าย ไม่ว่าจะเป็นโจ๊ก ข้าวต้ม ซุป แกงจืดเต้าหู้ ขนมปังสีขาว กล้วย มันฝรั่งแบบไร้เปลือก ส่วนเครื่องดื่มควรเลือกเป็นน้ำเปล่าที่สะอาดไปก่อนจะดีที่สุด